Hangi Yasta Ne Kadar Dini Egitim Verilmeli

Bu yaslarda deger ve inançlar sekillenmeye, çocugun kelime haznesi oturmaya basliyor. Bu yaslarda Allah, peygamber gibi kavramlar çocugun çevresindeki konusma ortaminda siklikla kullanilmali, masallah, elhamdülillah, bismillah gibi ifadelerle çocugun kelime haznesinde Allah’in yerini almasi saglanmalidir. Bu yaslarda çocuklar soyut kavramlari anlayamadigindan Allah’i somut bir seyle kiyaslarlar. Bu normal karsilanmalidir. Cevaplarda da soyuta kaçmak yerine somutun hep daha ötesi ifadeler kullanilmalidir. Çocuk ‘Allah’in boyu bulutlardan da yüksek mi?’ gibi bir soru sorarsa, ‘Allah’in boyu olmaz yavrum’ demek yerine ‘yildizlari da o havada tuttuguna göre çok daha büyük olmali’ demek çocugun somut sinirlarini zorlar ama soyuta da kaçmaz. Yine bu aralikta çocuklar sorgulamaksizin duyduklari her seyi kabul ederler. Bu yas araliginda çocuga dün sen uyurken bulutlar yere inip senin basinin altinda yastik oldu deseniz bunu sorgulamazlar. Bu yas araliginda daha sonraki sorgulama döneminde anlatilmasi zor olacak olan Allah’in varligi meselesi kolaylikla kabul ettirilebilir. Bu yas grubunun alt bölümleri de vardir: Çocuklarin sevgiyle ilgili kavramlari ögrendigi yaslardir. Bu yaslarda çocuklara Allah’in çocuklari ne kadar çok sevdigi her firsatta anlatilmalidir. Çocuklara ‘En çok kimi seviyorsun?’ gibi siradan bir soru yerine ‘Allah’tan ve peygamberinden sonra en çok kimi seviyorsun?’ sorusu sorulmali, böylelikle Allah’in herkesten çok sevilmesi gerektigi ögretilmelidir. Bu yas çocuklarinda kendilerini büyüklere ve özellikle de anne-babaya begendirme egilimi baskindir. Bu yaslarda çocuklarin dua etmeleri, sükretmeleri, bismillah demeleri takdir edilmelidir. Çocuk 2 yasindan itibaren büyükleri taklit eder, ancak özellikle 6-7 yaslarinda bunu begenilme amaçli yapmaya baslar. Bu yaslarda çocugun gördügü yerde ibadet etmek, sesli olarak dua etmek, insan ve hayvan sevgisini aile içinde ifade etmek önemlidir. Bu yaslardaki çocuklar Allah’in zati ile ilgili sorular sormaya baslar. Çocuklarin arkadaslarina ‘Sen Allah’a inaniyor musun?’ sorusunu sormaya basladiklari yas bu yastir. Çocuk ilk defa bu yasta ‘Inanilan ve inanilmayan bir Allah’in var oldugunun’ farkina varir. Bu yas grubu çocugu varliklar âlemi ile onlari yaratan arasinda sevginin ötesindeki yaraticilik iliskisini kurmaya baslar. Allah’in yaratan, duyan, bilen, gören, nimetleri veren, terbiye eden, rizik veren, hastaliklari iyilestiren Allah oldugu anlatilmalidir. Bu açidan bu yaslardaki egitim görme ve izleme temelli egitim olmalidir. Çocugun etrafinda gördügü varliklarin renk, güzellik, sekil ve düzeninden haberdar olmasi, bunlari fark edebilmesi ve bunlari yaratanin Allah oldugunu anlamasi saglanmalidir. Bu yaslarda çocuk anne babasiyla oyun oynamayi birakir ve arkadaslari ile televizyon izlemeye ve oyun oynamaya baslar. Bu sebeple din egitiminin oyunlarla, nese verici kitaplarla, çizgi filmlerle ve bulmacalarla verilmeye baslamasi gerekir. 9-14 Yas: Soyut düsünebilme kabiliyeti bu yaslarda kazanilir. Bu yaslarda çocuk iki zihni durum gelistirir. Bir taraftan soyut düsünebilirken, diger taraftan ailesine ve aile büyüklerine karsi sorgulayici, reddedici, çatismaci tepkiler gelistirir. Bu sebeple bu yillardaki din egitimi aile bireylerinden ziyade arkadas çevresi, cami ve okulla verilmelidir. Babaanne ve dede gibi figürler bu yaslarda anne babalardan daha etkili olabilir. Çocuklar bu yaslarda kendi baslarina kitap okumaya baslayacaklarindan veya televizyon seyredip internete gireceklerinden anne babanin sorumlulugu artarken kontrolü azalir. Bu da çevre faktörlerinin kontrol edebilmenin önemini artirir.